کسب و کارها را می توانیم از زوایای مختلف دسته بندی کنیم. اما یکی از دسته بندی های کلی شامل کسب و کارهای خدمات محور و کسب و کارهای تولید محور می باشد. یعنی شما یا کالایی فیزیکی تولید کنید و آن را به فروش برسانید و یا خدمتی ارائه دهید و آن را به فروش برسانید.
البته در این میان نوع دیگری از کسب و کار نیز وجود دارد که در آن نه کالایی تولید و عرضه می شود و نه خدمتی. این دسته از کسب و کار نیز به واسطه گری معروف است. واسطه گری هم در تولید امکان پذیر است و هم در خدمات. اما عموما افراد در حوزه تولید واسطه گری می کنند. چون واسطه گری در خدمات نیز خود یک خدمت جدید محسوب می شود. مثل اسنپ، مشاورین املاک و …
در ابتدا باید بگوییم که میتوانید جهت انجام مشاوره برای افزایش درآمد در شغل خود و یا راه اندازی کسب و کار مناسب با شماره 09908008011 ** میلاد بهرامی ** تماس حاصل کرده و یا به صفحه درخواست مشاوره مراجعه نمایید.
واسطه گری در محصولات فیزیکی به عنوان یک کسب و کار رایج در ایران
در این مدل واسطه گری افراد ارزش افزوده ای بر روی کالای خریداری شده ایجاد نمی کنند. یعنی به زبان خودمانی مثلا تاجر شیر می خرد و شیر می فروشد، شیر را پنیر یا ماست نمی کند تا ارزش افزوده ایجاد شود. صرفا به واسطه وجود اختلاف قیمت در شرایط حاضر و یا احتمال افزایش قیمت در آینده تاجران اقدام به خرید یک سری کالا و عرضه آن ها با قیمتی متفاوت بلافاصله یا بعد از گذشت زمان می کنند.
واسطه گری در خدمات به عنوان یک کسب و کار رایج در ایران
کسب و کارهای خدماتی خود به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. مثلا کارهای پژوهشی، آموزشی، درمانی، حقوقی و …. در کسب و کارهایی خدماتی نیز می توان واسطه گری کرد. عموما افرادی که به واسطه گری خدمات می پردازند در ابتدا موج عرضه و تقاضا را در بازار شناسایی می کنند. سپس سعی می کنند به نحوی ارتباط میان این عرضه و تقاضا باشند. مثلا در جامعه تعداد زیادی مدرس خوب وجود دارد. از سوی دیگر تعداد زیادی از افراد جامعه برای آموزش دیدن به دنبال یک مدرس خوب هستند.
در این حالت یک استارتاپ یا کسب و کار ایجاد می شود و در خود مدرسین را تجمیع می کند تا دانش آموز یا دانش پژوه از میان آن ها به سادگی انتخاب کند. نمونه هایی از این مدل کسب و کار عبارتند از کسب و کار ایران مدرس، کسب و کار مدرس آنلاین، کسب و کار استاد بانک و آقا اجازه.
تفاوت های اصلی واسطه گری در محصولات فیزیکی و خدمات
برای کار بر روی محصولات فیزیکی در ابتدا نیاز است که یا سرمایه زیادی داشته باشید و یا اعتبار بالا. طبیعتا همه افراد در ابتدا کسب و کار این شرایط را ندارند. پس عموما افراد برای شروع کسب و کار از بازاریابی شروع می کنند و رفته رفته بعد از شناخت بازار و کسب اعتبار می توانند به عنوان یک واسطه گر فعالیت کنند. اما در بازاریابی خدمات برای شروع نیاز به سرمایه زیاد یا اعتبار اجتماعی بالا نیست.
البته اگر این دو مولفه وجود داشته باشند سرعت موفقیت کسب و کار چند برابر خواهد شد. جنس مشتریان این دو مدل واسطه گری نیز با هم متفاوت است. اغلب در واسطه گری های محصولات فیزیکی تعداد مشتریان کم ولی استطاعت مالی آن ها بالا است ولی در بازاریابی خدماتی تعداد مشتریان زیاد ولی تراکنش ها کوچک هستند.
تاثیر کسب و کار واسطه گری در محصولات فیزیکی و خدمات بر روی تورم
تورم یک فرمول اقتصادی است که عرضه و تقاضا بر روی آن تاثیر بسیار بالایی دارد. از آنجا که وارد کنندگان و تولیدکنندگان کشور تقریبا در بازار کسب و کار راحت شناسایی می شوند، واسطه گران سعی می کنند کلیه کانال های تولید و واردات را شناسایی و تحت کنترل خود درآورند. در این حالت آن ها می توانند در بازار قیمت ها را مشخص کنند و با هم بالا یا پایین بیاورند. چون تعداد این واسطه گران بزرگ نسبت به جمعیت زیاد نیست پس نیازی به رقابت بین آن ها وجود ندارد و می توانند به رهبری قیمت بپردازند و عمدتا این تولید کنندگان و کسب و کارهای خرد هستند که مجبورند با یکدیگر رقابت کنند.
در نتیجه بیشترین حاشیه سود برای واسطه می شود و مصرف کننده نیز باید به بالاترین قیمت کالا را بخرد. در این حالت ذره ای نوسان قیمت دلار در بازار واسطه گر را تحریک می کند تا به افزایش قیمت در بازار بپردازد و با ایجاد فومو برای خریداران تقاضا را افزایش داده و تورم را تشدید می کند.
اما در مدل واسطه گری خدمات چون تامین کننده خدمت افراد عمومی جامعه هستند و نمی توان به خوبی آن ها را به طور کامل شناسایی کرد، پس نمی توان به اصطلاح مافیای بازار ایجاد کرد و برای شروع کسب و کار بخاطر تعداد بالای آمار تامین کنندگان خدمت و رقابتی که میان آن ها برای ارائه خدمات ایجاد می شود رفته رفته قیمت در بازار کنترل و تثبیت می شود و این موضوع خود به خود تورم را کنترل می کند.
البته این را هم باید در نظر داشته باشیم که در این حالت درست است تورم کنترل می شود اما اگر رفته رفته بین سرویس ها و کسب و کارهای واسطه گر خدماتی رقابت ایجاد نشود آن ها خود به مافیای بازار تبدیل می شوند.
شباهت این سیستم مافیایی با سیستم مافیای کالا در این است که این حالت مانند قبل عموما تورم زا نیست ولی برای حاشیه سود عرضه کنندگان خدمت رفته رفته نسبت به سیستم واسطه گر کمتر می شود. همانند همان اتفاقی که برای کسب و کارهای تولیدی در بخش قبل افتاد.
تاثیر واسطه گری در محصولات فیزیکی و خدمات بر روی اشتغال
واسطه گری در کالا رفته رفته ارزش تولید را کاهش داده و جذابیت تولید در کشور را از بین می برد. پس در بلند مدت می تواند تولیدات کشور را با مشکلات جدی رو به رو کند. ولی واسطه گری در خدمات رفته رفته باعث می شود عموم افراد جامعه شروع به ارائه خدمات و کسب و کارهای خدمات محور کنند. به این ترتیب نرخ اشتغال در جامعه افزابش خواهد یافت. همانطور که استارتاپ اسنپ رانندگان جدید، آشپزان جدید و … را در جامعه ایجاد کرد. یا سرویس یوتیوب و فرادرس مدرسین جدید در زمینه های مختلف ایجاد کردند.
تاثیر واسطه گری در محصولات فیزیکی و خدمات بر روی قدرت خرید مردم
هر چه فضای رقابتی در عرضه کنندگان کالا و خدمات افزایش بیابد این موضوع به نفع دریافت کنندگان خدمات یا کالا در جامعه می باشد. واسطه گری و دلالی در خدمات باعث می شود که مردم در این حالت قیمت را تعیین کنند. یعنی اگر خدمات شما گران باشد از فردی دیگر خدمت دریافت می شود پس مجبورید یا خدمت را ارزان تر کنید یا مزیت های رقابتی آن را افزایش دهید که در هر دو حالت مردم برنده این بازی و رقابت خواهند بود. در این شرایط قیمت ها رفته رفته با جیب و قدرت خرید مردم تطبیق پیدا می کنند.
پس قدرت خرید مردم افزایش می یابد. در این حالت رابطه برد- برد میان واسطه گران و مصرف کنندگان اتفاق می افتد.
اما در مدل واسطه گری کالا ممکن است در بازار شرایط احتکار و کم شدن عرضه به صورت غیر واقعی ایجاد شود و در نتیجه مردم مجبور می شوند برای تامین کالای مورد نیازشان پول بیشتری را پرداخت کنند. در این حالت فدرت خرید مردم کاهش یافته و به مرور زمان رابطه برد- باخت میان واسطه گر و مردم اتفاق می افتد.
جمع بندی:
به طور کلی واسطه گری پدیده ای است که به صورت نمایی بر روی اقتصاد تاثیر می گذارد. یعنی در ابتدا به نفع تولید کننده است، چون محصولات بهتر به فروش می رسند. به نفع واسطه گر است چون درآمد کسب می کند و در ادامه به نفع مردم است چون کالاهای مورد نیازشان راحت تر در دسترس قرار می گیرد و بازار فراوان تر است. اما رفته رفته با قدرت گرفتن واسطه گر کنترل بازار از دست تولید کننده کالا، تامین کننده خدمات و مصرف کنندگان خارج شده و به دست واسطه گر می افتد. در این حالت برنده میدان فقط واسطه گر یا دلال است و مردم بازنده بازی خواهند بود.
از سوی دیگر در مقام مقایسه وجود یک سازو کار رقابتی استاندارد برای واسطه گران خدماتی می تواند به نفع مردم باشد و موجب افزایش قدرت خرید و کاهش تورم در سطح جامعه شود. اما طبق معادله های مختلف وجود واسطه گران کالا و محصولات فیزیکی در شرایطی که انحصار در بازار ایجاد شود و کانال های تولید و واردات کاملا پوشش داده شوند می تواند کل جامعه را به شدت با مشکل رو به رو کند.
جهت دریافت مشاوره برای افزایش درآمد در شغل خود و یا راه اندازی کسب و کار مناسب با شماره 09908008011 ** میلاد بهرامی ** تماس حاصل کرده و یا به صفحه درخواست مشاوره مراجعه نمایید.
دیدگاه شما چیست؟